Vetbollen maken voor tuinvogels: zo doe je dat
Vetbollen zijn een typische wintersnack voor tuinvogels. Wil je zelf vetbollen maken? In dit artikel lees je welk vet je nodig hebt, welke zaden je kunt gebruiken en wat je absoluut niet moet doen bij het maken van vetbollen.
Vetbollen maken of kopen?
Met het koude weer in aantocht kunnen vogels in de tuin wel wat hulp gebruiken. Bijvoeren is eenvoudig: met een pindaslinger of voedersilo zijn veel mussen, spreeuwen en mezen al blij. Daarnaast kun je ervoor kiezen om vetbollen op te hangen. Vogels hebben een grote behoefte aan verzadigd vet en gebruiken de vetbollen om hun reserves aan te vullen en te overwinteren.
Zelf vetbollen maken: zo doe je dat
Vetbollen bestaan vaak uit een combinatie van dierlijk of plantaardig vet waaraan pitten en zaden zijn toegevoegd. De bollen zijn vooral geliefd bij meesjes, mussen, spreeuwen en kraaien.
Wat zit er in een vetbol?
Vetbollen maken is een makkelijk klusje dat ook leuk is om met (jonge) kinderen te doen. Wat heb je nodig?
Een blok frituurvet (ongezouten én ongebruikt);
Kant-en-klaar vogelzaad of een zaadmengsel;
Rozijnen, cranberries of gedroogde meelwormen;
Muffinvormpjes, een kommetje of lege kokosnoot;
Touw.
De zoektocht naar geschikt frituurvet vond ik een lastige: het vet mag niet vloeibaar zijn (geen olie!) maar een vaste vorm hebben. Uiteindelijk heb ik blokken frituurvet van Diamand weten te scoren: vier stuks in een pak. Dit frituurvet is plantaardig en ongezouten.
Stappenplan vetbollen maken
Stap 1: Vet smelten
Begin met het smelten van het frituurvet in een grote pan. Let op! Het vet mag niet te warm worden en zeker niet gaan koken. Verwarm het blok op een lage stand tot het volledig is gesmolten.
Stap 2: Zaden toevoegen
Gebruik kant-en-klaar vogelzaad of maak zelf een zadenmengsel met bijvoorbeeld zonnebloempitten, tarwe en gehakte pinda’s. Combineer met een handje rozijnen, cranberry’s of meelwormen. Voor veel vogels een absolute traktatie! Meng met het vloeibare vet en roer goed door. Verhouding: ongeveer één deel zaden op één deel vet.
3. Vetbollen vormen
Schep of schenk het vet in papieren muffinvormpjes, een plastic bakje of bodem van een mok. Hang er een touwtje in of steek een stokje tot de bodem, zodat je de vetbol kunt ophangen wanneer deze is uitgehard. Je kunt ook een lege kokosnoot vullen met het mengsel, of een kokosnoot waar eerder voer in heeft gezeten opnieuw gebruiken.
Stap 4: Laat stollen
Zet het mengsel in de koelkast en laat het stollen.
Stap 5: Vetbollen ophangen
Wanneer het vet is uitgehard en zijn natuurlijke, witte kleur heeft teruggekregen, kun je de bollen uit de vorm halen.
Stap 6: Gebruik een vetbollenhouder
Hang de vetbollen aan een tak, de pergola of voor het raam. Vetbollen zonder touwtje of uitsparing kun je ook in een vetbollenhouder stoppen.
Niet doen bij vetbollen
Gebruik geen kippenvoer maar vogelzaad;
Kies nooit voor olie: dat kan funest zijn voor de veren en spijsvertering;
Vetbollen in de winkel gekocht? Haal altijd het netje eraf. Vogels kunnen zich eraan verwonden.
Wanneer vetbollen ophangen?
Vetbollen kun je in principe in elk seizoen ophangen, maar de herfst en winter zijn de meest ideale seizoenen voor vogels. In deze tijd van het jaar is het lastiger om eten te vinden. Met vetbollen in de tuin help je de gevleugelde vrienden overleven. Hang de vetbollen indien mogelijk droog om schimmelvorming te voorkomen.
Geslaagd recept?
Inmiddels heb ik al drie keer zelf vetbollen gemaakt - met succes. De eerste keer was ik wat huiverig: hoewel het maken van vetbollen een leuk klusje is kost het ook tijd. Er is altijd een kans dat de vogels geen interesse hebben in je creaties. Bij mij was dat gelukkig niet het geval. De kokosnoot wordt vooral bezocht door kraaien, de bollen in de houder zijn ook geliefd bij mezen. Tip: begin vroeg in het seizoen met het aanbieden van vogelvoer, dan weten de beestjes je tuin of balkon de hele winter te vinden!
Ook leuk: vogelvoer knutselen met kinderen.
Heb jij weleens vetbollen gemaakt?